زنها بروند اربعین یا نه؟
بسم الله الرحمن الرحیم
این روزها، دوباره حرف و حدیث زنانه و مردانه بودن سفر اربعین بالا گرفته است. این مطلب را در جواب پست یکی از دوستان عزیز بیانی نوشتم، ترجیح دادم با توجه به اهمیت موضوع اینجا بازنشرش دهم.
سعی می کنم نکات را دستهبندی بگویم:
۱- اربعین در بدو امر، یک حرکت زنانه است، نه مردانه. کاروان اهلبیت، بعد از حضور در کوفه و شام و در مسیر برگشت به سمت مدینه، اول به کربلا میروند و چهلمین روز بعد از شهادت امام، به کربلا میرسند. این کاروان فقط یک مرد دارد که امام سجاد علیهالسلام است. قافلهسالار کسی نیست جز خانم حضرت زینب کبری سلام الله علیها.
این حرف، پایین آوردن مقام امام نیست که قطعاً از همه اعضای کاروان، مقامشان بالاتر است و کسی همجایگاه و همرده ایشان نیست. اما در این مقطع، امام مأمور به سکوت هستند و حتی نقل شده به خاطر خفقان موجود، تا یکسال حضرت زینب سلام الله علیها محل رجوع مردم بودند.
پس حرکت اربعین، حرکتی زنانه است، نه مردانه. کلا این بار مردان دنباله روی زنان شدند...
۲- دلیل بعدی حضور در اربعین، حدیثی است از امام یازدهم که می فرمایند: علامت مومن، 5 چیز است: اول زیارت اربعین.
این حرف را اگر تحلیل اصولی کنیم، میگوییم حرف عام و مطلق است. یعنی شامل همه میشود. هیچ قیدی ندارد حتی جنسیت...
و به تعبیر بزرگی، امام یازدهم محل تجمع شیعه در زمان غیبت را کربلا تعیین کرده و در روز اربعین...
۳- بارها در زیارات مختلف گفتهایم بابی انتم و امی و نفسی و مالی و ولدی و اسرتی... حالا با تعابیر مختلف. کجا قرار است این حرفی که لقلقه زبانمان است را عملی کنیم؟ کجا قرار است واقعا نشان دهیم حاضریم همه چیزمان را فدای اهلبیت کنیم!؟ این حرفمان راست است یا فقط همان لقلقه زبان است؟
۴- یادمان نرود، امام حسین علیهالسلام، در این سفر همه اهلبیتش را برد... صغیر و کبیر، کوچک و بزرگ، پیر و جوان.
تا اینجا مشکلی نیست؟ بحث اصل حضور زنان و بانوان، حل شد؟
۵- برسیم به شرایط: گرما، سختی، طولانی بودن مسافت و...
سفر سخت است؟ بله
این ایام هوا گرم است؟ بله
مسافت، طولانی است؟ بله
اصل زیارت است یا پیادهروی؟ زیارت... بله مهم زیارت اربعین است، نه پیادهروی.
پس ابتدا توان، مقاومت خودمان را بسنجیم و در درجه اول حواسمان به خودمان باشد که سربار بقیه نشویم.
۶- برای هر قدم پیاده رفتن در سفر کربلا (به طور کلی) ثوابهای عجیب و غریبی ذکر شده و برای همین پیادهروی تا کربلا در ایام خاص مثل عرفه، نیمه شعبان و خصوصاً اربعین تبدیل به یک سنت و عرف شده است که اشتباه هم نیست و تعارضی با شرع ندارد. اما هیچ روایت یا حدیثی و... که مشخصاً توصیه به پیادهروی اربعین کرده باشد، نداریم.
۷- با توجه به دو نکته بالا، به میزان توانمان، پیاده برویم و بقیهاش را با ماشین برویم. به همین راحتی... آیه نازل نشده ۱۴۵۲ ستون +۱۸۲ ستون شهر نجف را باید پیاده برویم و هر کس همه مسیر را پیاده آمد، اینقدر ثواب دارد. خواست دلمان را فدای واجب و مستحب نکنیم.
واجب است حواسمان به خودمان باشد،
مستحب است خوش سفر باشیم
و سنت است به بقیه کمک کنیم. اما اگر لجبازی کنیم و بقیه را هم اذیت کنیم ولی همه مسیر را پیاده برویم، ثوابش بیشتر است؟ قطعاً می گویم نه.
۸- مسیرهای دیگری هم برای رسیدن به کربلا هست. مردم عراق از همه شهرها، به سمت کربلا، پیاده حرکت میکنند، اما جاده اصلی نجف تا کربلا، تبدیل به مسیر اصلی شده که در طول این سالها آباد شده و ساخت و سازهای بسیاری در ان انجام شده است.
مثلاً طریق العلماء و مسیر حله هم هست. از مسیر اصلی خلوتتر است، البته نه به معنای اینکه خلوت است و امنیت نیست یا غذا و جای خواب نیست. بهتر است بگویم بکر است. مردمی تر است و خیلی ساخته نشده... البته اگر کسی حساسیت دارد به سرویس بهداشتی تمیز و... توصیه نمیکنم از مسیری جز مسیر اصلی برود.
برای گرما هم میشود زمان حرکت، شبها باشد یا حداکثر تا ساعت 11 صبح...
۹- زیارت اربعین به معنای حضور در کربلا، در روز اربعین است، نه رسیدن به ضریح و حتی بودن در حرم.
ما خانمها مراعات کنیم و روز اربعین بیرون نرویم.
۱۰- ازدحام مسیر هم آنقدر نیست که کسی زیر دست و پا بماند. (مگر روز اربعین در بین الحرمین و حرمها) جمعیت فشرده است، بعضاً میلیمتری حرکت میکنند، اما در حد له شدن نیست. چه اینکه حتی اگر مشکل حرمت قضیه باشد، آنچه حرام است برخورد زن و مرد از روی لباس نیست. لمسِ نامحرم حرام است. و لمس یعنی تماس پوستی، بدون حائل...
بعضی از دوستان احتمالاً یادشان نمیاید، و بعید میدانم شنیده یا دیده باشند. ولی خاطرم هست که وقتی خانمها دیدن امام خمینی رحمةالله یا امام خامنهای حفظه الله میرفتند، هر دو بزرگوار پارچهای روی دستشان میانداختند و اجازه میدادند خانمها از روی پارچه دستشان را ببوسند.
نکته: بزرگواران دقت بفرمایید، بله، لمس یعنی تماس پوستی... وقتی حائل باشد، حرام نیست. ولی ما ترجیح میدهیم که از کنارش هم رد نشویم. شبیه اینکه اعلام کنند هر کسی پایش را یک میلیمتر، آنطرف مرز بگذارد، هدف تیر مستقیم قرار میگیرد. بعد تصمیم این است که آدم کلا از مرز فاصله بگیرد یا همیشه روی مرز راه برود؟
۱۱- نکته آخر: در نظرات همین پست دوست عزیزم، کسی به حج اشاره کرده بود و این بزرگوار جواب دادند: «دیگه تو حج رسماً حکم شرعیاش اینه که همه خواهر و برادرند و زن وشوهر بهم نامحرم میشن رسماً» آیا این حرف، مستند شرعی دارد؟ خیر
حکم شرعی در باب محرمیت در حج این است:
هیچ کس خواهر و برادر نمیشه، حکم محرم و نامحرم، در حج هم مثل حالت عادی است؛ نه کسی که محرم است نامحرم میشود و نه نامحرم، محرم میشود. مثلاً من با مدیر کاروان حکم خواهر، برادری ندارم.
تنها استثناء زن وشوهر است که محرمیتشان کم میشود، اما از بین نمیرود.
زن و شوهر بعد از بستن احرام، محرمیتشان در حد محرمیت سایر افراد بهم مثل خواهرـ برادر، پدرـ دختر، عمه ـ برادرزاده و امثالهم تقلیل پیدا میکند. همین!
چون زن و شوهر، محرمیت خاص دارند. آن محرمیت تا بعد از انجام طواف نساء، معلق میشود! و با انجام طواف نساء هم همه چیز به حالت سابق برمیگردد.
اگه باز هم سؤالی هست، در خدمتم.
بعدانوشت: بعضیها فقط بلدند مخالفت کنند، بدون دلیل، بدون حرف... چون باید مخالفت کنند! اگر حرفی بود، میگفتند...
ممنون از اطلاعات مفیدت